ភ្នំពេញ ៖ ក្រសួងមហាផ្ទៃ ការិយាល័យឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំកម្ពុជា និងក្រសួងយុត្តិធម៌ បានរៀបចំប័ណ្ណពណ៌លឿងមួយ ស្តីអំពីសិទ្ធិពេលឃាត់ខ្លួនដោយមន្ត្រីនគរបានយុត្តិធម៌ ហើយប័ណ្ណនេះត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយនៅក្នុងសិក្ខាសាលាបទបង្ហាញស្តីពីសិទ្ធិនានាបន្ទាប់ពីការឃាត់ខ្លួន និងការប្រើប្រាស់កម្លាំងនគរបាលយុត្តិធម៌ កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៤ នៅសណ្ឋាគារសាន់វ៉េ ដើម្បីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមានការយល់ដឹងដើម្បីជាមូលដ្ឋានមួយចំនួនក្នុងការការពារខ្លួន អំពីសិទ្ធិពេលឃាត់ខ្លួនដោយមន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌។
ប័ណ្ណផ្សព្វផ្សាយនេះមានខ្លឹមសារថា យោងតាមច្បាប់កម្ពុជា ជនណាក៏ដោយ ដែលត្រូវបានមន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌ចាប់ខ្លួន ឬឃាត់ខ្លួន មានសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានមួយចំនួនដើម្បីការពារខ្លួន។ សិទ្ធិទាំងនេះគឺជារបស់អ្នកដែលត្រូវឃាត់ខ្លួន សិទ្ធិទាំងនេះគឺមិនត្រូវបានដកហូតពីអ្នកទេ។ ប្រសិនបើអ្នកគ្រាន់តែត្រូវបានមន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌ឃាត់ខ្លួន អ្នកមានសិទ្ធិដូចខាងក្រោមនេះ៖
ប្រសិនបើអ្នកមានអាយុក្រោម ១៤ឆ្នាំ អ្នកមិនត្រូវបានចាប់ខ្លួន ឬឃាត់ខ្លួននោះទេ។ សិទ្ធិដឹងពីមូលហេតុឃាត់ខ្លួន មន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌ ត្រូវប្រាប់អ្នកភ្លាមៗពីមូលហេតុនៃការឃាត់ខ្លួន។ អ្នកអាចត្រូវបានចាប់ខ្លួន តែតាមដីការបស់តុលាការ ឬក៏កំពុងតែប្រព្រឹត្តិអំពើល្មើសប៉ុណ្ណោះ។ មន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌ ក៏អាចឃាត់ខ្លួនអ្នកជាបណ្ដោះអាសន្នបានដែរ ប្រសិនបើគេយល់ថា អ្នកបានរំលោភច្បាប់ ឬមិនព្រមសហការជាមួយមន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌ក្នុងការស៊ើបអង្កេត។
មន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌មិនអាចឃាត់ខ្លួនអ្នកលើសពី ៤៨ម៉ោងទេ( ២ថ្ងៃ) បន្ទាប់ពីនោះ អ្នកត្រូវតែទទួលបានការចោទប្រកាន់ ឬត្រូវតែបានដោះលែង។
សិទ្ធិមេធាវីៈ អ្នកអាចពឹងពាក់រកមេធាវីម្នាក់បាន។ បន្ទាប់ពីការឃាត់ខ្លួន ២៤ម៉ោង អ្នកត្រូវតែទាមទារជួបជាមួយមេធាវី ឬជនណាម្នាក់តាមតែអ្នកជ្រើសរើស។ ប្រសិនបើអ្នកមិនមានលទ្ធភាពបង់ថ្លៃសេវាឲ្យមេធាវីបាន មានអង្គការមេធាវីមិនយកកម្រៃមួយចំនួនអាចជួយអ្នកបាន។ សូមអ្នកសួរមន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌ ដើម្បីទំនាក់ទំនងនឹងអង្គការទាំងនោះ។
សិទ្ធិរក្សាភាពស្ងៀមស្ងាត់ៈ អ្នកអាចរក្សាភាពស្ងៀមស្ងាត់ មិនឆ្លើយនឹងសំនួររបស់មន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌បាន ដោយរង់ចាំរហូតដល់អ្នកមានមេធាវី។ គ្មាននរណាម្នាក់អាចបង្ខំអ្នកឲ្យឆ្លើយ ប្រសិនបើអ្នកមិនចង់ឆ្លើយនោះទេ។
សិទ្ធិមិនឆ្លើយសារភាពៈ អ្នកមិនត្រូវឆ្លើយសារភាពពីអ្វី ដែលអ្នកមិនបានប្រព្រឹត្តនោះទេ។ អ្នកអាចសារភាពពីអ្វីដែលអ្នកពិតជាបានធ្វើ ប្រសិនបើអ្នកចង់ ឬក៏អាចចាំដល់ពេលដែលអ្នកមានមេធាវី ទើបឆ្លើយតាមការផ្តល់យោបល់ពីមេធាវីក៏បាន។ គ្មាននរណាម្នាក់អាចបង្ខំឲ្យអ្នកទទួលសារភាពថា បានប្រព្រឹត្តល្មើសអ្វីមួយ ដោយការវាយដំអ្នក ឬគំរាមកំហែងអ្នក ឬគ្រួសារអ្នកនោះទេ។ ប្រសិនបើនរណាម្នាក់វាយដំធ្វើទារុណកម្មអ្នក ហើយបង្ខំឲ្យអ្នកឆ្លើយសារភាព នោះចម្លើយសារភាពបែបនេះ មិនអាចយកជាការបានទេ និងមិនអាចយកមកប្រើប្រឆាំងនឹងអ្នកនៅតុលាការឡើយ។
អ្នកត្រូវពិនិត្យមើលចំលើយរបស់អ្នកដែលបានឆ្លើយឲ្យបានច្បាស់ មុននឹងអ្នកផ្តិតមេដៃ។ ប្រសិនបើមិនត្រឹមត្រូវដូចអ្វីដែលអ្នកបានឆ្លើយ អ្នកត្រូវតែទាមទារឲ្យធ្វើការកែតម្រូវមុននឹងអ្នកផ្តិតមេដៃ។
សិទ្ធិត្រូវបាននាំខ្លួនទៅតុលាការៈ ក្រោយឃាត់ខ្លួនភ្លាម អ្នកត្រូវតែបាននាំខ្លួនទៅតុលាការឆាប់ៗ តាមដែលអាចធ្វើបាន។ តុលាការនឹងធ្វើការស៊ើបអង្កេតរឿងក្តីរបស់អ្នក និងធ្វើឲ្យប្រាកដប្រជាថា គ្មាននរណាម្នាក់ប្រព្រឹត្តមកលើអ្នកមិនបានត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់នោះទេ។ ប្រសិនបើអ្នកត្រូវបានចាប់ខ្លួន ដោយសារតែអ្នកត្រូវបានកាត់ទោស និងផ្ដន្ទាទោសដោយកំបាំងមុខនោះ អ្នកមានសិទ្ធិសុំឲ្យមានការកាត់ក្តីម្តងទៀត។ សូមសាកសួរមេធាវីរបស់អ្នកពីការអនុវត្តសិទ្ធិនេះ។
សិទ្ធិប្រាប់ដល់អ្នកផ្ទះពីការឃាត់ខ្លួន ឬចាប់ខ្លួនៈ អ្នកត្រូវប្រាប់ដល់អ្នកផ្ទះឲ្យបានដឹងពីការឃាត់ខ្លួន ឬចាប់ខ្លួន។ ប្រសិនបើអ្នកមានអាយុក្រោម ១៨ឆ្នាំ មន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌ ត្រូវប្រាប់ឪពុក-ម្តាយ ឬអាណាព្យាបាលរបស់អ្នក ពីការឃាត់ខ្លួន ឬចាប់ខ្លួននេះ។
សិទ្ធិប្តឹងពីការបដិសេធសិទ្ធិរបស់អ្នកៈ មន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌គ្រប់រូប និងមន្ត្រីដែលមានអំណាចឃាត់ខ្លួន ឬចាប់ខ្លួន សុទ្ធតែទទួលបានការបណ្តុះបណ្តាល និងយល់ដឹងថា ពួកគេត្រូវគោរពសិទ្ធិទាំងអស់ដែលមានចែងនៅក្នុងប័ណ្ណនេះ។ ប្រសិនបើអ្នកគិតថា សិទ្ធិរបស់អ្នក ត្រូវបានគេបដិសេធ អ្នកអាចប្តឹងទៅមេធាវីរបស់អ្នក ឬទៅព្រះរាជអាជ្ញា ឬចៅក្រមដែលកាន់រឿងក្តីរបស់អ្នកបាន។
ទារុណកម្ម គឺជាបទឧក្រិដ្ឋនៅកម្ពុជា។ នរណាក៏ដោយដែលធ្វើឲ្យអ្នកឈឺចាប់ ឬគំរាមកំហែងធ្វើឲ្យអ្នកឈឺចាប់ ជននោះអាចត្រូវបានចោទប្រកាន់តាមផ្លូវច្បាប់។ អ្នកត្រូវប្រាប់រឿងនេះដល់មេធាវីរបស់អ្នក ដល់ព្រះរាជអាជ្ញា ឬចៅក្រម ពីការធ្វើទារុណកម្ម ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ឬការគំរាមកំហែងចំពោះអ្នកដោយមន្ត្រីខាងចាប់ចង។ ព្រះរាជអាជ្ញាត្រូវតែធ្វើឲ្យប្រាកដថា បណ្តឹងរបស់អ្នក ត្រូវបានស៊ើបអង្កេត ហើយត្រូវចោទប្រកាន់ជនណាដែលសង្ស័យពីការប្រព្រឹត្តទារុណកម្ម។
វាក៏ជាបទឧក្រិដ្ឋផងដែរ ចំពោះជនណាដែលបានសុំអ្នក ឬគ្រួសារអ្នក ឲ្យបង់លុយ ចំពោះការដោះលែងអ្នក។ អ្នកមិនគួរឲ្យលុយទៅជននោះទេ។
ទោះជាអ្នកបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសក៏ដោយ ក៏អ្នកមានសិទ្ធិមនុស្សជាមូលដ្ឋាន អនុលោមតាមច្បាប់កម្ពុជាដែរ។
សូមបញ្ជាក់ថា ប័ណ្ណនេះបោះពុម្ពផ្សាយដោយកិច្ចសហការរវាងការិយាល័យឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ក្រសួងមហាផ្ទៃ និងក្រសួងយុត្តិធម៌ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១២ យោងតាមមាត្រា ៩៣ ដល់១០៣ មាត្រា ៦៤ ដល់៦៦ និងមាត្រា ១៨៩-១៩៩ នៃក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ ព្រមទាំងមាត្រា ៣១-៣៨ និង៣៩នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ៕